KONTROLA I PRZEGLĄDY ŚRODKÓW OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Zgodnie z  rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/425 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie środków ochrony indywidualnej oraz uchylenia dyrektywy Rady 89/686/EWG przez pojęcie środki ochrony indywidualnej rozumiemy wszelkie urządzenia lub wyposażenie przeznaczone do noszenia bądź trzymania przez pracownika w celu ochrony przed jednym lub większą liczbą zagrożeń, które mogą mieć wpływ na jego zdrowie lub bezpieczeństwo pracy.

Rozporządzenie określa także wymagania obowiązujące producentów.

Producent to osoba fizyczna lub prawna, która projektuje lub produkuje ŚOI oraz wprowadza je do obrotu pod nazwą własną lub znakiem towarowym. Producent zobowiązany jest:

  • dostarczyć unijną deklarację zgodności lub wskazać adres internetowy, pod którym dokument się znajduje
  • wdrożyć wewnętrzną kontrolę produkcji zapewniającą zgodność z Rozporządzeniem
  • przedstawić szczegółową dokumentację techniczną dla produktów
  • uwzględnić planowane oraz rozsądnie przewidywalne wykorzystanie ŚOI
  • załączyć szczegółową, zrozumiałą, czytelną i przystępną instrukcję oraz informacje w języku zrozumiałym dla konsumentów oraz innych użytkowników końcowych

Środki ochrony indywidualnej (stosowany skrót : ŚOI) są niezbędnym elementem wyposażenia każdego pracownika, jeśli praca wiąże się z zagrożeniem życia lub zdrowia.

Ich zadaniem jest ochrona przed wszelkimi zagrożeniami, wpływają na bezpieczeństwo.

W związku z ryzykiem, jakie niesie za sobą nieprzestrzeganie przepisów BHP, zarówno każdy pracodawca, jak i pracownik powinien dokładnie zapoznać się przepisami dotyczącymi środków ochrony indywidualnej.

Klasyfikacja środków ochrony indywidualnej jest oparta na dwóch kryteriach:

  • przedmiotowym (klasyfikacja według konstrukcji, jest oparta na podstawowych cechach różniących między sobą poszczególne środki należące do tej samej grupy);
  • właściwości ochronnych (klasyfikacja według właściwości ochronnych jest oparta na wykazie i podziale czynników szkodliwych i niebezpiecznych występujących w środowisku pracy).

Środki ochrony indywidualnej ze względu na ich konstrukcję można podzielić na:

Środki ochrony indywidualnej mogą być stosowane do ochrony przed:

  • czynnikami chemicznymi i pyłami przemysłowymi
  • czynnikami biologicznymi
  • czynnikami termicznymi
  • czynnikami mechanicznymi
  • promieniowaniem optycznym
  • upadkiem z wysokości
  • czynnikami atmosferycznymi (o charakterze ekstremalnym)
  • porażeniem prądem elektrycznymi
  • zagrożeniami związanymi z pracą w środowisku zagrożonym wybuchem.

Każdy pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom nieodpłatnie odpowiednie środki do wykonywania pracy oraz dbać o ich kontrole techniczne.

Niedopuszczalne jest stosowanie środków ochrony indywidualnej, które nie posiadają wystawionej przez producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela deklaracji zgodności, czyli dokumentu potwierdzającego ich zgodność z wymaganiami określonymi w obowiązujących przepisach, a także nie posiadających instrukcji producenta w języku polskim, która określa sposób użytkowania, obsługi, kontrolowania, czyszczenia, dezynfekcji, konserwacji i przechowywania.

Doboru środków ochrony indywidualnej dokonuje się na podstawie rozpoznania i oceny zagrożeń występujących na stanowiskach pracy. Uzyskane dane na temat zagrożeń na poszczególnych stanowiskach pracy umożliwiają precyzyjne określenie potrzeb w zakresie ochrony (części ciała pracowników narażonych na działanie czynników szkodliwych) oraz minimalnych, wymaganych parametrów ochronnych środków ochrony indywidualnej.

Osoba kierująca pracownikami odpowiada za wyposażenie pracowników w SOI przydzielone zgodnie z tabelą przydziału środków ochrony indywidualnej, które spełniają wymagania dotyczące oceny zgodności potwierdzone odpowiednim dokumentem oceny zgodności. Ponadto osoba kierująca odpowiada za bezwzględne przestrzeganie terminu użytkowania środków ochrony indywidualnej określonego przez producenta.

Środki ochrony indywidualnej należy natychmiast wycofać z użytkowania, jeśli utraciły funkcje ochronne  przed upływem terminu ważności w czasie zaistnienia niebezpiecznego zdarzenia (np. hełm po uderzeniu, szelki bezpieczeństwa po powstrzymaniu upadku z wysokości) lub w innych okolicznościach (np. w wyniku nieprawidłowego przechowywania lub konserwacji). Osoba kierująca pracownikami każdorazowo dokumentuje przeprowadzoną kontrolę.

Pracownicy są zobowiązani do zapoznania się z instrukcjami producenta stosowania i konserwacji środków ochrony indywidualnej. Przed przystąpieniem do pracy pracownicy zobowiązani są do oceny wizualnej środków ochrony indywidualnej. Przy każdym przystąpieniu do pracy stosują otrzymane od pracodawcy środki ochrony indywidualnej, które są sprawne technicznie.

Oprócz zasady, że każdy użytkownik/pracownik odpowiada za bieżący stan środków ochrony indywidualnej należy pamiętać o przeglądach okresowych. Przegląd okresowy środków ochrony indywidualnej powinien odbyć się nie rzadziej niż raz w roku. W zależności od warunków pracy, można skrócić ten okres do 6 lub nawet 3 miesięcy, co jest często praktykowane np. w kopalniach lub w przypadku prac z materiałami niebezpiecznymi.

Akty prawne określające zasady wykonywania przeglądów to:

 - Norma PN-EN 365:2006 „Środki ochrony indywidualnej chroniące przed upadkiem z wysokości Ogólne wymagania dotyczące instrukcji użytkowania, konserwacji, badań okresowych, napraw, znakowania i pakowania”

 - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/425 z dnia 9.03.2016 r. w sprawie środków ochrony indywidualnej i uchylenia Dyrektywy Rady 89/686/EWG.

Dodatkowo o zasadach okresowych kontroli i ich częstotliwości oraz zdarzeniach, które powodują wcześniejszy przegląd informuje instrukcja użytkowania.

Przeglądy okresowe ŚOI przeprowadzają osoby kompetentne, o których jest mowa w normie PN-EN 365:2006/3.3. Osoba kompetentna posiada odpowiednie kwalifikacje tzn. jest odpowiednio przeszkolona, posiada aktualną wiedzę w zakresie wymagań dotyczących badań okresowych, zaleceń i instrukcji wydanych przez producenta, jej kompetencje są potwierdzone certyfikatem.

Bezpieczeństwo jest wartością nadrzędną. Dlatego należy bezwzględnie pamiętać o przeglądach okresowych środków ochrony indywidualnej i powierzać je osobom do tego uprawnionym.

Coroczne sprawdzenie i przegląd ŚOI to złożony proces. Składa się z kilku etapów. Osoba przeprowadzająca kontrolę musi przeprowadzić ją z należytą skrupulatnością. Od jej stanu kompetencji i zaangażowania zależy bezpieczeństwo pracy drugiej osoby.

Osoba przeprowadzająca kontrolę:

 - identyfikuje ŚOI

 - na podstawie karty produktu zapoznaje się historią przeglądów

 - sprawdza numer seryjny oraz datę produkcji

 - dokonuje się analizy stanu zużycia materiałów i zauważalnych wad

 - decyduje czy sprawdzany sprzęt będzie dopuszczony do dalszego użycia czy też wycofany i poddany zniszczeniu, jeśli jego parametry nie spełniają założonych przez producenta norm

 - wypełnia kartę produktu w sposób jednoznacznie określający możliwość dalszego korzystania z ŚOI  

-  po kontroli lub naprawie (jeśli istnieje taka możliwość) dokonuje się testu sprawności sprzętu

-  po wykonanym przeglądzie osoba kompetentna dodatkowo sporządza protokół z przeglądu, który własnoręcznie podpisuje z informacją czy sprzęt pozostaje w użyciu czy został wycofany

Pamiętajcie, żeby nie lekceważyć obowiązujących przepisów, norm i wytycznych dotyczących corocznych przeglądów środków ochrony indywidualnej. Nie zapominajcie o bieżących kontrolach przed każdorazowych użyciem. Od tego zależy wasze bezpieczeństwo.

Używajcie środków ochrony indywidualnej zgodnie z przeznaczeniem.

Korzystajcie z przydzielonych Wam przez pracodawcę ŚOI. Są one dostosowane do Waszego stanowiska pracy zgodnie z występującymi na nim zagrożeniami.

Nie dokonujcie samodzielnych napraw. W każdej sytuacji, gdy pojawia się wątpliwość czy ŚOI nadają się do użycia poinformujcie o tym pracodawcę, osobę kierującą pracownikami, inspektora BHP. Nie zwlekajcie wówczas z przekazaniem sprzętu do kontroli osobie kompetentnej.

Wiele firm dokonuje przeglądów ŚOI. Znajdziecie takie informacje bez trudu.

Do grona tych firm należy także Sundoor.

Posiadamy wieloletnie doświadczenie w tym zakresie. Nasza kadra stale rozwija i podnosi swoje kompetencje tak, by każdy z Was miał pewność, że otrzymując sprzęt po przeglądzie będzie nadal pracował w sposób bezpieczny.